Sporządzanie dokumentów będących środkami zapobiegania pożarom
Pojęcie bezpieczeństwa przeciwpożarowego obejmuje nie tylko sposoby radzenia sobie z płomieniami przed przyjazdem służb ratowniczych, lecz przede wszystkim stosowanie odpowiednich środków zapobiegawczych, które mogą uchronić dany obiekt przed zniszczeniami, a ludzi w nim przebywających przed utratą zdrowia lub życia. Do metod zapobiegania pożarom zalicza się sporządzenie wewnętrznego planu ratowniczego, scenariuszy awaryjnych, a także kompleksową analizę ryzyka. Aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo osobom przebywającym w budynku należy wdrożyć wszystkie te środki w oparciu przede wszystkim o rodzaj konstrukcji, czy układ pomieszczeń.
Sporządzanie wewnętrznego planu ratowniczego
Wewnętrzny plan ratowniczy jest dokumentem zawierającym opis konkretnych procedur, które mają zostać wszczęte w przypadku wystąpienia pożaru. Jest on wymagany szczególnie w zakładach przemysłowych o dużym ryzyku wystąpienia awarii pożarowej. Standardowy wewnętrzny plan ratowniczy składa się z pięciu części, czyli:
- Strony tytułowej
• Części określającej charakterystykę danego budynku
• Części organizacyjnej
• Części operacyjnej
• Części informacyjnej
Wzór strony tytułowej znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 czerwca 2016 r. (załącznik nr 1). Umieszcza się na niej podstawowe informacje dotyczące zakładu, takie jak nazwa i adres, czy numery telefonów do osób mogących udzielić szczegółowych informacji na temat obiektu. Kolejna część to graficzno-słowny opis placówki, który powinien zawierać m. in. czytelne szkice przedstawiające położenie budynku w okolicznym terenie, czy wykaz znajdujących się na opisywanym obszarze niebezpiecznych substancji. Część organizacyjna to fragment, z którego organy kontrolujące lub służby ratownicze mogą odczytać nazwiska i dane kontaktowe osób odpowiedzialnych za uruchomienie i kierowanie działaniami ratowniczymi w przypadku wystąpienia awarii przemysłowej, takiej jak pożar. Ponadto w części tej powinno się zawrzeć schemat systemu ostrzegania osób znajdujących się na terenie zakładu przed niebezpieczeństwem, a także sposób postępowania poszczególnych pracowników w razie zagrożenia pożarowego. W części operacyjnej powinien znajdować się m. in. szkic terenu zakładu wraz z oznaczonymi kierunkami oraz lokalizacją poszczególnych budynków, instalacji, bram wjazdowych, dróg wewnątrzzakładowych i innych obiektów wraz z ich numeracją. Ostatni fragment ma charakter czysto informacyjny i musi zawierać opis zagrożeń, które mogą zaistnieć na terenie zakładu, a ponadto wykaz środków zapobiegawczych, jakie mają zostać w takiej sytuacji zastosowane. Wewnętrzny plan ratowniczy może być sporządzony w formie pisemnej lub (po konsultacji z miejscowym komendantem Państwowej Straży Pożarnej) elektronicznej. Za sporządzenie tego dokumentu odpowiada właściciel zakładu.
Scenariusz pożarowy – podstawa do sporządzenia planów ratowniczych
Wewnętrzny plan ratowniczy sporządza się m. in. na podstawie scenariuszy pożarowych, które dosłownie opisują to, co może się wydarzyć podczas pożaru. Obowiązek opracowywania takich dokumentów spoczywa na projektantach danego budynku we współpracy ze specjalistami od projektowania i montażu instalacji przeciwpożarowych. Jeżeli konstrukcja obiektu oraz warunki jego użytkowania wymagają zainstalowania urządzeń przeciwpożarowych i systemu sygnalizacji pożarowej, to konieczne jest posiadanie scenariusza pożarowego. Dokumentu tego nie należy mylić z operatem przeciwpożarowym, który w przypadku przedsiębiorstw zajmujących się gospodarowaniem odpadami i tak jest wymagany. Nie ma jednolitego wzoru na scenariusz pożarowy, ponieważ każdy taki opis wydarzeń musi być dostosowany do konkretnego obiektu. Jednak niektóre aspekty są wspólne dla większości scenariuszy pożarowych, co jest stosunkowo pomocne podczas jego sporządzania. Jednym z takich elementów są opisy możliwych parametrów pożaru, takie jak jego rozmiar, czas trwania, szybkość rozprzestrzeniania się, czy ilość wydzielającego się dymu. Oprócz tego podstawą każdego scenariusza pożarowego jest maksymalny czas potrzebny na ewakuację oraz przyjazd służb ratowniczych. Choć posiadanie takiego dokumentu nie jest obowiązkowe w każdym budynku, to specjaliści do spraw pożarnictwa oraz członkowie służb ratowniczych zalecają, aby postarać się o jego sporządzenie, ponieważ może on być niezwykle pomocny przy ratowaniu ludzkiego zdrowia i życia.
Analiza ryzyka jako sposób na opracowanie dobrego scenariusza pożarowego
Sporządzając scenariusz pożarowy powinno się brać pod uwagę możliwie jak najwięcej zdarzeń, które potencjalnie mogą zajść w czasie pożaru. Należy skupić się nie tylko na standardowych działaniach, ale również wziąć pod uwagę skrajne sytuacje, w których zawodzą urządzenia i instalacje przeciwpożarowe. Przykładowo jeżeli system uruchamiany w razie pożaru jest automatyczny, ale posiada także opcję sterowania ręcznego warto w scenariuszu pożarowym zawrzeć dokładne instrukcje informujące o czynnościach, które należy wykonać w celu jego uruchomienia. Ponadto w dokumencie tym powinno się umieścić zasady działania poszczególnych urządzeń przeciwpożarowych, dzięki czemu osoby przebywające wewnątrz obiektu będą mieć szansę na ocenę tego, z którego narzędzia najlepiej skorzystać w danej sytuacji.
0 comments